بازی فکری به هوش به گوش

توضیحات

بازی فکری به هوش به گوش مجموعه‌ای عمل‌محور برای تقویت حساسیت و دقت شنیداری کودکان است که در کارگاه تولید بازی‌های فکریِ نشر نوشته و زیر نظر متخصصان روان‌شناسی طراحی شده. کودک با تکان‌دادن ۱۶ مکعب صوتی و گوش‌دادن به صدای آن‌ها، جفت‌های هم‌صدا را پیدا می‌کند، صداهای بسیار نزدیک را از هم تفکیک می‌کند و مرحله‌به‌مرحله به یک شنوندهٔ دقیق و فعال تبدیل می‌شود.

چه مهارت‌هایی تقویت می‌شوند؟

• حساسیت و تمایز شنیداری: تشخیص تفاوت‌های ملایم بین صداهای بسیار شبیه.
• توجه و تمرکز پایدار: گوش‌دادن فعال، ردگیری شنیداری و کاهش حواس‌پرتی.
• حافظهٔ شنیداری/کاری: به‌خاطر سپردن الگوهای صوتی و بازشناسی جفت‌ها.
• مهارت‌های پیش‌سوادآموزی: بنیاد پردازش شنیداری که در درک گفتار و یادگیری مفاهیم کمک می‌کند.
• مهارت‌های اجتماعی: نوبت‌گیری، همکاری و حل مسئله در بازی‌های گروهی.

محتویات و شیوهٔ کلی بازی

• ۱۶ عدد مکعب صوتی؛ صداها دو به دو مشابه‌اند و برای پیدا کردن جفت‌های هم‌صدا طراحی شده‌اند.
• در برخی مکعب‌ها یک ساچمه و در برخی چند ساچمه قرار دارد؛ همین تفاوت، شدت/الگوی صدا را تغییر می‌دهد.
• دفترچهٔ راهنما شامل روش اجرای ۵ بازی فردی و ۲ بازی گروهی.

نمونه بازی‌ها (ایده‌های اجرا)

1. جفت‌یابی هم‌صدا: همهٔ مکعب‌ها را تکان بده، به دقت گوش کن و جفت‌های هم‌صدا را کنار هم بگذار.
2. دومینو شنیداری: زنجیره بساز؛ هر نفر باید مکعبی با صدای هم‌خوان با مکعب قبلی بگذارد.
3. الگوی پنهان: بزرگسال ۳ مکعب را پشت پرده تکان می‌دهد؛ کودک همان الگو را بازتولید کند.
4. مسابقهٔ شناسایی: چشم‌بسته یک مکعب را تکان بده؛ جفتش را فقط با گوش‌دادن پیدا کن.
5. گروهیِ نوبتی: گروه‌ها با شمارش ضرب‌آهنگ (۱–۲–۱) جفت‌ها را کشف می‌کنند؛ هر کشف صحیح یک امتیاز.

نکتهٔ طلایی: تمرین‌های کوتاه و روزانهٔ ۵–۱۰ دقیقه‌ای، اثر عمیق و ماندگار بر دقت شنیداری می‌گذارند.

برای چه کسانی و کجا مناسب است؟

برای کودکان پیش‌دبستان و دبستان اول، کلاس‌های تقویتی، اتاق مشاوره/گفتاردرمانی و حتی بازی‌های خانوادگی. قوانین ساده‌اند و می‌توان درجهٔ دشواری را با تعداد مکعب‌ها یا سرعت بازی تنظیم کرد.

راهنمای والد/مربی

1. محیط را تا حد امکان بی‌سر‌وصدا کنید تا کودک بتواند تفاوت‌های ریز را بشنود.
2. از کم به زیاد شروع کنید: ابتدا ۴–۶ مکعب، سپس تعداد را بالا ببرید.
3. پس از هر دور، دربارهٔ «چرا فکر می‌کنی این دو تا هم‌صدا بودند؟» گفت‌وگو کنید تا خود‌آگاهی شنیداری شکل بگیرد.